- 2012/03/01
- Nederlands
- Narrative Geïntegreerd Agile
Hiërarchie of leiderschap?¶
Scrum kent weinig hiërarchie; zo is maar één echte rol: teamlid; bijna iedereen is
“teamlid”. Natuurlijk kent scrum ook de rollen ScrumMaster (SM) en ProductOwner
(PO), maar daar houdt het mee op. Vergelijken we dit met de meeste software ontwikkel
organisaties dan is dit weinig. Scrum kent geen architecten, geen teamleads; kortom geen enkele
inhoudelijke leider.
Toch is leiderschap belangrijk, zeker in agile. De scrum (project) management stijl
onderschrijft dit ook; alleen niet met formele rollen. Ditzelfde zie je ook op een grotere
schaal: er is weinig hiërarchie in de besturing. Scrum kent wel het scrum-of-scrum principe,
maar kent geen “hogere” titel toe voor iemand die verantwoordelijk is voor een aantal
scrumteams.
Informele rollen¶
Geïntegreerd Agile kent, naast de (drie) formele rollen, nog twee informele rollen: het Technisch Geweten (TG) en de Quarterback (QB). Deze worden niet aangewezen, maar verdiend en kunnen vaker voorkomen. Toch is het belangrijk dat elk team ze heeft. In het begin zal dat vaak gestuurd moeten worden. Het is bovendien een leidraad bij het bouwen van een team.
Technisch Geweten¶
Conceptueel is elk scrumteamlid medeverantwoordelijk voor de kwaliteit van het te realiseren product. Pragmatisch heeft elk team een of twee mensen in dit technisch leiden. In Geïntegreerd Agile noemen we deze mensen het Technisch Geweten (TG). Ze heten soms ook wel ‘teamlead’ of ‘lead- engineer’.
Elke team moet minimaal één Technisch Geweten hebben; ze hebben antwoord op alle vragen, zijn
betrokken in vrijwel elke designsessie en nemen (inhoudelijk) het voortouw in de planning-sessies.
Naast een Technisch Geweten voor de architectuur/design van het product, kan er ook een Technisch
Geweten zijn voor andere zaken: zoals testautomatisering of infrastructuur.
QuarterBack¶
De informele rol QuarterBack (QB) kost weinig tijd, maar is erg belangrijk; het is de “secretaris” van het team. Vaak neemt deze operationele, dagelijkse zaken van de ScrumMaster waar. Zaken zoals het bijeenroepen van de daily standup, het bijwerken van het scrumboard, de T2C (Time-2-Complete), de burndown, etc.
In onervaren teams doet de ScrumMaster dit vaak zelf. Maar dan zijn de (overhead) kosten
hoog: de ScrumMaster moet dan elke dag voor een kwartiertje werk langkomen. Een ervaren
team kan dat prima zelf. Als minimaal één teamlid zich verantwoordlijk voelt om dergelijke
administrative zaken op te pakken wordt die meeting veel efficiënter. Deze QuarterBack moet, als
teamlid, toch (inhoudelijk) bij de standup zijn; het kost dus niets extra. De
ScrumMaster blijft verantwoordelijk, maar is operationeel alleen betrokken op lastige
momenten.
Bedenk ook dat de ScrumMaster slechts een faciliteerde rol heeft: het verdelen van werk en
afgeven van nieuwe T2C-schattingen doet het team zelf. Ook is zowel het scrumboard als de
:term`burndown` vooral hun stuur!
De QuarterBack moet verstand van en gevoel voor Agile, Lean en scrum hebben; maar hoeft (project) inhoudelijk weinig ervaring te hebben. Het is ook een rol waarmee sommige medewerkers gemotiveerd kunnen worden, doordat ze een stuk vertrouwen krijgen.
Notitie
Sommige organisaties hebben effectief een QuarterBack, naar noemen hem de ScrumMaster; dat is onjuist in mijn visie. De ScrumMaster is geen administrative rol, maar een leidende. Die verantwoordelijk is voor het team.
Teams¶
Elk ervaren team moet minimaal één Technisch Geweten en één QuarterBack hebben; maar meerdere mensen die dat samen doen ka ook. Ook mogen de rollen gecombineerd worden, of rouleren.
Nieuwe teams¶
Ook als er een nieuw team gebouwd wordt, moeten deze twee rollen ingevuld worden. Idealiter zal dit
op een natuurlijke manier gebeuren: natuurlijke leiders worden immers niet benoemd. Maar dan moeten
die mensen wel in het team aanwezig zijn. En soms zullen ze enigszins gestuurd moeten worden, voor
een snelle teamstart.
Daarom wat tips om je juiste ervaring aan boord te krijgen.
Een TG is iemand waar de minder ervaren teamgenoten op kunnen bouwen. Iemand met veel inhoudelijke kennis. Zoals een architect, senior programmeur of een ervaren testontwerper
Haar of zijn soft-skills zijn minimaal zo belangrijk: een TG die niet kan communiceren, of niet goed ligt in het team, bestaat niet!
Dit geldt ook voor de QB. Vaak is dat iemand die van regelmaat en structuur houdt.
Collega’s die hun eigen agenda niet kunnen beheren, zijn minder geschikt om dagelijks de scrum bijeen te roepen, of de Time-2-Complete bij te werken op de SprintBurnDown.
Anderzijds hoeft de QB geen of weinig ervaring te hebben, noch als programmeur, noch als tester en zelfs domeinkennis is niet nodig.
Disqus
Aardige feedback is altijd welkom, evenals alternative meningen; zolang ze relevant zijn voor alle lezers. Hiervoor gebruik ik momenteel ‘Disqus’.